Endişe, stres ya da can sıkıntısıyla başa çıkmaya çalışırken bir anda buzdolabının önünde bulduğunuz anlar oldu mu? Eğer bu durumu yaşıyorsanız, yalnız değilsiniz. “Duygusal yeme” olarak bilinen bu alışkanlık, olumsuz duygularla başa çıkma yöntemi olarak yeme davranışına başvuran birçok kişinin ortak deneyimi. Peki ‘Duygusal yeme’ neden olur, nasıl önlenir? Şimdi gelin bununla nasıl başa çıkılır, birlikte öğrenelim…
Üzüntü, endişe ya da sıkıntı anlarında ne yediğinizi fark etmeden tüketmek, “duygusal yeme” adı verilen bir davranışa işaret edebilir. Bu, birçok insanın farkında olmadan başvurduğu bir başa çıkma mekanizmasıdır ve ne yazık ki, kısa vadede rahatlama sağlasa da uzun vadede sağlığınıza zarar verebilir. Duygusal yeme davranışını tanımak ve bununla başa çıkmanın yollarını öğrenmek hem fiziksel hem de zihinsel sağlığınızı korumanın önemli bir parçasıdır. Peki ‘Duygusal yeme’ neden bu kadar yaygın ve bu durumla nasıl başa çıkılır? işte bilmeniz gereken detaylar…
2021’de yayımlanan bir araştırmaya göre, insanların yaklaşık yüzde 20’si düzenli olarak duygusal yeme alışkanlığına sahip. Ergenler ve kadınlar arasında ise bu oran daha yüksek. Örneğin, 1500’den fazla ergen üzerinde yapılan bir çalışmada, gençlerin yüzde 34’ünün üzüldüğünde, yüzde 40’ının ise endişelendiğinde duygusal yeme davranışı sergilediği tespit edilmiştir.
Çünkü stres gibi yoğun duygular, kortizol, insülin ve glikoz gibi hormonları etkileyerek iştahın artmasına yol açabiliyor.
Özellikle hızlı tüketilen, besleyici olmayan yüksek kalorili gıdalara yönelme eğilimi gösteriliyor. Ayrıca, duygularla baş etmede zorlanan, depresyona yatkın olan ya da dürtüselliği yüksek olan bireylerde bu alışkanlık daha sık görülüyor.
İlk adım, duygusal dalgalanmaların beslenme alışkanlıkları üzerinde etkili olmasının normal olduğunu kabul etmek. Ancak bu durumun utanç ya da kendine yüklenmeye dönüşmesi, psikolojik açıdan zarar verici olabilir. Peki, bu döngüyü nasıl kırabilirsiniz?
İşte birkaç öneri:
Duygularınızı anlamaya çalışın. Duyguları olumlu ya da olumsuz olarak etiketlemek yerine, ne hissettiğinizi doğru tanımlamak önemlidir. Örneğin, “Kötü hissediyorum” yerine “Kendimi güçsüz hissediyorum” demek, hem duygunuzu anlamada hem de ona karşı uygun tepkiyi vermede yardımcı olabilir.
Sezgisel yeme yaklaşımını benimseyin. Bu yöntem, vücudunuzun açlık ve tokluk sinyallerine dikkat etmeyi önerir. Açlık hissettiğinizde sağlıklı gıdalara yönelerek, yeme alışkanlıklarınızı daha bilinçli hale getirebilirsiniz.
İşte 10 adımda sezgisel yeme:
Duygusal yeme, zamanla kontrol altına alınamaz hale gelebilir ve daha ciddi bir yeme bozukluğuna dönüşebilir. Eğer ani kilo kayıpları yaşıyorsanız, yeme davranışlarınızı gizli yapıyor, aşırı yemek yiyor ya da yediklerinizi çıkarmaya çalışıyorsanız, bu bir yeme bozukluğu belirtisi olabilir. Bu tür durumlarda vakit kaybetmeden bir uzmandan yardım almak, sağlığınızı korumak için kritik öneme sahiptir. Uzmanlar, duygusal yeme alışkanlığının arkasındaki nedenleri bulmanıza ve bununla başa çıkmanıza yardımcı olabilir.
Sonuç olarak, duygusal yeme, stres ve olumsuz duygularla başa çıkmada sıkça başvurulan bir yöntem olsa da bu durumun farkına varmak ve doğru adımları atmak önemlidir. Sağlıklı bir yaşam tarzı için duyguları doğru yönetmek, beslenme alışkanlıklarını düzenlemek ve hatta gerekirse tıbbi yardım almak en iyi yol olacaktır.
Kaynak: Independent
