Yenilenebilir enerji sistemleri, elektronik yapı teknolojileri, kuvvetli akım çözümleri, otomasyon hizmetleri ve elektronik haberleşme sistemleri üzerine faaliyet gösteren Çatalbaş Elektrik, bugüne kadar devreye aldığı 400 megavatlık güneş enerji santrallerindeki uzmanlığını büyük ölçekli GES yatırımları ile daha da geliştirmeyi hedefliyor.
Yenilenebilir enerji alanındaki projeleri ile Türkiye’nin en hızlı büyüyen şirketleri arasına girmeyi başaran Adana merkezli Çatalbaş Elektrik, ihracatçı sanayi kuruluşlarının küresel arenada daha rekabetçi olması için çatı ve arazi tipi güneş enerji santrallerindeki uzmanlığını farklı üretim ve finans modelleri ile destekleyeceği yeni stratejiler belirledi.
Çatalbaş Elektrik Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Çatalbaş, “Çatı tipi güneş enerjisi santrallerinin kurulumuna ağırlık veren şirketimiz, 2024 yılında arazi tipi güneş enerjisi santralleri projelerine odaklandı. Bu dönemde 200 megavatın üzerinde sözleşme imzaladık ve şu ana kadar 120 megavatlık kısmın montaj süreçleri başladı. Yeni dönemde AB Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması nedeniyle ihracatçı kuruluşların ihtiyacı olan büyük ölçekli GES yatırımlarına odaklanacağız. Bunun yanında yap-işlet-devret ve devral-yap-işlet-devret modellerini geliştirerek esnek finansal modeller oluşturmayı planlıyoruz. Bu süreçte, yatırımcılara ödeme kolaylıkları sağlamak amacıyla bankalar, finans kuruluşları ve tedarikçilerle iş birliği yaparak yatırımcılara farklı paketlerle destek sunabilecek teklifler hazırlıyoruz.” dedi.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından açıklanan 2023 yılı Türkiye’nin En Hızlı Büyüyen 100 Şirketi listesinde Çatalbaş Elektrik’in sektöründe birinci, tüm sektörlerde 6’ncı firma olduğunu vurgulayan Mehmet Çatalbaş, 2015 yılından bu yana otomasyon, yenilenebilir enerji ve elektrik taahhüt alanında üstlendikleri projelerle hızlı büyümü ivmesini devam ettirdiklerini belirtti.
Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi’nde 6 bin metrekaresi kapalı, toplamda 18 bin metrekarelik alanda kurulu tesiste faaliyet gösteren Çatalbaş Elektrik’in yurt içinde çok sayıda projeye çözüm ortağı olarak güç verdiğinin altını çizen Mehmet Çatalbaş, Marmara bölgesi için İstanbul’da, İç Anadolu Bölgesi için Ankara’da, Güneydoğu Anadolu Bölgesi için Gaziantep’te bölge müdürlükleri açtıklarını, limanlardan marinalara, fabrikalardan üniversitelere, stadyumlardan havalimanlarına kadar geniş bir yelpazedeki taahhütlerde enerji verimliliğini en üst seviyelere çıkardıklarını kaydetti.
Yenilenebilir enerji sektöründeki dalgalanmalara göre yeni stratejiler geliştirerek ilerlediklerini dile getiren Mehmet Çatalbaş, şunları söyledi: “Yatırımcı gözüyle 2024 yılını değerlendirirsek; yenilenebilir enerji yatırımlarında bir duraklama dönemi yaşandığını söyleyebiliriz. Dünyanın, dolayısıyla Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik durumda nakit ve sermaye önem kazanmış durumda. Bu sebeple, global çapta talep düşerken arz da düşüyor. Bu da birçok sanayi tesisinin üretim kapasitelerinin, önceki yıllara kıyasla azalmasına neden oluyor.
Bu süreçte, ihracat odaklı firmalar, solar enerji yatırımlarına hız verirken, iç pazara çalışan firmalar yatırımlarını rafa kaldırmak zorunda kaldılar. İhracat yapan firmalarda hacimler büyürken, yatırımlarını karbon borsası ve karbon sertifikaları gibi sürdürülebilirlik odaklı adımlarla desteklemeye başladılar. Ancak genel olarak 2024 yılı, paraya ulaşmanın zorlaştığı, eldeki sermayenin yatırıma dönüşmesinin güçleştiği ve pazarlıkların sıkı geçtiği bir yıl olarak akıllarda kalabilir.
Bizim tarafımızda da yatırımcıların yüklenicilere finansal yükü yayma stratejisi gözlemleniyor. Vadeler gündeme geldi ve yatırımcılar vadeli ödeme planları olmadan bu tür yatırımlara girmek istemiyorlar. Örneğin, aylık 4-5 milyon TL elektrik faturası ödeyen bir firma, bu faturanın yerine, kendi üretim tesisinden sağladığı elektrikle ödeme yapmak üzere vadeli projeler talep ediyor. Bu noktada, bütçeler doğrultusunda kabul edilebilir seviyelerde bu talepleri değerlendirmeye başladık. Kuruluşumuzdan bugüne kadar toplamda 400 megavatın üzerinde proje tamamladık. Geçmişte çok sayıda küçük çaplı proje varken, şimdi az sayıda ama daha büyük ölçekli projelerle ilerliyoruz.”
2024 yılını bitmiş projelerde 200 megavatın üzerinde kapatmayı planladıklarını ancak sektörde yaşanan en büyük sıkıntılardan birinin kapasite sorunu olduğunu belirten Mehmet Çatalbaş, arazi tipi güneş enerjisi santralleri yatırımlarında arzu edilen seviyelere gelinmesi için mevzuatta düzenlemeler yapılmasına ihtiyaç olduğunu söyledi.
Mehmet Çatalbaş, “Yatırımcı oldukça fazla, fakat arazi geliştiremiyoruz, arazi bulamıyoruz ya da bulduğumuz arazilerde kapasite sorunu ile karşılaşıyoruz. Bu sebeple, yatırıma dönüşmeyen birçok görüşmemiz oluyor. Bu sorunun çözümü için beklentimiz, TEİAŞ’ın kapasite artışlarını belirli bir sistematik çerçevede hızlandırmasıdır. Ayrıca, ada sistemi dediğimiz, şebekeye enerji vermeden tamamen öz tüketim odaklı yatırımların yapılabilmesi de önemli bir beklentimizdir. Şu an bu model mevzuata uygun değil. Yakın zamanda 5.1.J adı altında sektör beklentisi ile görüşler verilmeye başlandı. Bu madde neticesinde, işletmeler şebekeye enerji vermemek koşuluyla, kapasiteden bağımsız şekilde kendi öz tüketimlerine yönelik güneş santrali kurabilme imkanına sahip olabilecekler. Eğer bu mevzuat hayata geçerse, ciddi bir çatı pazarı oluşacak, ancak bununla birlikte detaylı mühendislik hesaplamaları ve analizlerin önemi artacak. Bu noktada, bizim gibi nitelikli mühendislik hizmeti sunan firmalar ön plana çıkacaktır. Çünkü yanlış hesaplamalar, yatırımcılar için ölü yatırım riski taşıyabilir. Böyle bir mevzuatın gelmesiyle firmamız, sektördeki konumunu daha da sağlamlaştıracaktır.” diye konuştu.
Depolanabilir güneş enerjisi santrallerine yönelik de yatırım yapacaklarını aktaran Mehmet Çatalbaş, 75 megavatlık ön lisans başvurusu yaptıklarını, bu projenin onaylanması halinde en geç iki yıl içinde 60 milyon dolar tutarında bir yatırımı hayata geçireceklerini belirtti.
Geçen yıl depolamalı güneş enerji santral çözümlerinde partnerlikler ve ürün geliştirme anlamında adımlar attıklarını, biri Avrupa, diğeri Türkiye’nin önde gelen yatırım firmalarından olmak üzere iki firma ile görüşmelerde belirli seviyeye geldiklerini kaydeden Mehmet Çatalbaş, temin edecekleri lityum pillerle kendi ürünlerini oluşturarak hem yurt içinde hem de Orta Doğu, Afrika ve Avrupa ülkelerinde proje taahhütleri üstlenmeyi planladıklarını sözlerine ekledi.
Kaynak: ZİYA İPEK/ÖZEL HABER
