‘Büyük Taklitçi’ hastalığına çığır açan keşif: İnsan terinde bulunan protein tedavi edebilir!

Bilim insanları, insan terinde bulunan bir proteinin, “Büyük taklitçi” hastalığına neden olan genetik mutasyonu düzeltebileceğini keşfettiler. Bu protein, hastalığın temel mekanizmasını hedef alarak tedaviye yönelik yeni bir yaklaşım sunabilir. Peki ‘büyük taklitçi’ ve ‘sessiz katil’ olarak anılan Lyme hastalığı nedir, belirtileri nelerdir? Haberimizde…

Lyme hastalığında umut verici keşif!

MIT ve Helsinki Üniversitesi’ndeki bilim insanları, Lyme hastalığına neden olan bakterileri durdurabilecek bir proteinin varlığını keşfetti. Bu protein, insan terinde doğal olarak bulunur ve bu keşif, Lyme hastalığına karşı savaşta yeni bir dönem başlatabilir. Ancak, bu proteinin tam işlevi ve nasıl bir yarar sağlayabileceği hala araştırılmaktadır. 

Nature Communications dergisindeki bir makalede, ‘SCGB1D2’ adlı proteinin, kene ısırıkları aracılığıyla Lyme hastalığını yayabilen ‘Borrelia burgdorferi’ bakterisinin gelişimini durdurduğu belirlendi.

Lyme hastalığı nedir?

Lyme Hastalığı, geyik kenesi veya Ixodes cinsi kenelerin ısırması sonucu insana bulaşan ve Borrelia burgdorferi adı verilen bakterinin neden olduğu bir enfeksiyon hastalığıdır.

Bu hastalık, özellikle kene ısırığının meydana gelmesinden yaklaşık bir hafta sonra ortaya çıkan ve genişleyen eritema migrans adlı, kaşıntılı veya ağrılı olmayan bir döküntü ile kendini belli eder.

Lyme belirtileri nelerdir?

Lyme Hastalığı, en yaygın olarak keneler tarafından yayılan Borrelia bakterisinin neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. İşte Lyme hastalığının belirtileri:

·   Kene ısırığı sonrası ortaya çıkan, kenarları kırmızı ve iç içe geçmiş halkalar şeklinde kızarıklık. Kaşıntılı veya ağrılı değildir, ancak tanı için önemlidir.

·   Vücut ısısında artış.

·   Şiddetli baş ağrıları.

·   Özellikle dizlerde ve diğer büyük eklemlerde hissedilen ağrılar.

·   Lenf bezlerinin büyümesi.

·   Halsizlik ve enerji kaybı.

·   Genel vücut ağrıları.

Lyme hastalığının tedavisi var mı?

Hastalığın tedavi sürecinde genellikle antibiyotiklere başvuruluyor. Ancak, bu antibiyotiklerin yüzde 90’ı etkili olmasına rağmen, hastaların yüzde 10’u antibiyotik tedavisine rağmen sağlığına kavuşamıyor. Bu durum, bilim insanlarını bu konuda yoğun araştırmalar yapmaya yönlendiriyor.

Son zamanlarda, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü ve Helsinki Üniversitesi’nin birlikte yürüttüğü bir çalışma ile bilim insanları, insan terinde bulunan ve Lyme hastalığına karşı koruma potansiyeli gösteren bir proteinin varlığını ortaya koydular.

Fareler üzerinde denendi!

Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden Michal Caspi Tal ve Helsinki Üniversitesi’nden Hanna Ollila liderliğindeki araştırma, 7 bini Lyme hastalığı teşhisi konmuş olmak üzere 410 bin insanı kapsıyor.

Bu kişilerin genetik bilgilerini içeren bir veri kümesi üzerinde yürütülen genom ilişkilendirme çalışmasında, beklenmedik bir şekilde SCGB1D2’yi hastalığa yatkınlıkta önemli bir oyuncu olarak belirlendi.

Daha ileri araştırmalar ise SCGB1D2’nin normal varyantının bakteriyel büyümeyi etkili bir şekilde bastırdığını, mutasyona uğramış bir başka versiyonun ise daha az koruyucu olduğunu ortaya koydu. Fareler üzerinde yapılan deneylerde ise SCGB1D2’nin normal varyantının yüzde 100’e yakın etkili olduğu kanıtlandı.

Lyme hastalığına yeni bir yaklaşım: SCGB1D2 Proteininin rolü

Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, Lyme hastalığına yönelik umut verici bir çalışmanın sonuçlarını değerlendirdi.

Araştırmada, Secretoglobin family 1 D member 2 (SCGB1D2) adlı bir proteinin, Lyme hastalığına neden olan Borrelia burgdorferi bakterisi enfeksiyonunu engellediği ortaya çıktı. Bu protein, ter bezleri tarafından salgılanıyor ve en fazla miktarda deri üzerinde bulunuyor.

Prof. Dr. Şerefhanoğlu, bu bulgunun Lyme hastalığının tedavisine yeni bir yaklaşım sunabileceğini belirtti. Ancak daha fazla araştırma ve insanlar üzerinde yapılacak geniş çaplı çalışmaların sonuçları daha da belirleyici olması bekleniyor.

Bu gelişme, Lyme hastalığına sahip bireyler için umut ışığı olacağı düşünülüyor. Eğer bu proteinin etkili olduğu daha fazla kanıtlanırsa, krem, ilaç veya aşı üretimiyle Lyme hastalığının önüne geçilebilir. Bilim dünyası, SCGB1D2 proteininin potansiyel tedavi seçenekleri arasında yer alıp alamayacağını yakından takip ediyor.

Kene tehlikesi Nisan ve Mayıs ayında nüksediyor!

Türkiye, sıcak hava dalgasının etkisi altında. Meteoroloji uzmanları, hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin ortalama 8-9 derece üzerinde seyredeceğini ve özellikle nisan ayında haziran sıcağının yaşanacağını belirtiyor. Bu dönemde vatandaşlar daha fazla yeşil alanlarda vakit geçirecek.

Ancak bu güzel hava koşulları, dikkatli olunması gereken riskleri de beraberinde getiriyor. Uzmanlar, ormanlık alanlarda özellikle kenelere karşı dikkatli olunması gerektiğini vurguluyor.

Nisan ve mayıs aylarında yeşil alanlarda geçirilen süre arttıkça, kene ve diğer böceklerle temas riski de artıyor. Lyme hastalığı, Amerika, Asya ve Avrupa’da yaygın olarak görülüyor. Ancak Türkiye’de de sayısı oldukça fazla. Enfeksiyon, kene ısırığıyla taşındığı için açık alanlarda dikkatli olmak büyük önem taşıyor.