Türkiye öncüsü oldu! Avrupalılar’da Çinli araçlara vergi getirmeye hazırlanıyor

Türkiye pazarında son yıllarda Uzak Doğulu markaların etkinliği hızla artıyor. Sundukları fiyat avantajlarıyla pazarda kabul gören birçok Çinli üretici Türkiye’de başarılı satış rakamlarına ulaştı. Özellikle Türkiye’deki lokal üreticiler, Uzak Doğulu markaların pazara bu kadar hakim olmasından rahatsız. Uzun süredir hükümetle görüşülen bu konu sonunda çözüme kavuştu. Çinli markalara ek vergi getirildi.

Daha önce yerli marka TOGG’u korumak adına atılan elektrikli otomobil satış tebliği sonrasında bu kez Çin’den ithalatı yapılan araçlara %40 ek vergi uygulanmasına karar verildi. Daha önce de Çin’den ithal edilen araçlara %10 ek gümrük vergisi uygulanıyordu. Kararın alınmasındaki en büyük nedenlerden biri, Çinli markaların kısa süre içinde pazarın dengesini değiştirecek başarılı satış rakamlarına ulaşması. Bu alanda başı çeken markalardan biri Chery oldu. Neredeyse 10 markanın resmi olarak Türkiye’de yer aldığı iç pazarda Chery, 9 markanın satamadığını tek başına sattı. Gelen ek verginin öncelikle Chery’nin önünü kesmesi bekleniyor. Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:

Yerli Üretimin Korunması

“İthalat Rejimi Kararı ve eklerinde taraf olduğumuz uluslararası anlaşmalar, tüketici güvenliği, kamu sağlığının korunması, yerli üretimin pazar payının korunması, yurtiçine yatırımların özendirilmesi ve cari açığın düşürülmesi amaçları doğrultusunda gerekli düzenlemeler ilgili kurumlar ile istişare içerisinde yapılmaktadır. Bu kapsamda, Avrupa Birliği üyesi ve Serbest Ticaret Anlaşması imzaladığımız ülkeler haricindeki ülkelerden gerçekleştirilen bazı eşyaların ithalatında gümrük vergisi ile beraber ilave gümrük vergisi (İGV) uygulanmakta olup, tatbik edilen ilave gümrük vergileri ekonomik ve ticari hayattaki gelişmeler ve sektörel ihtiyaçlar dikkate alınarak güncellenmektedir.

İthalat Başına En Az 7 Bin Dolar

Bu meyanda, yerli üretimin iç pazardaki düşen payının yükseltilmesi ve korunmasını teminen, dış ticaret dengesine ilişkin gelişmeler ile cari açık hedeflerimiz dikkate alınarak, aynı zamanda yurtiçinde yatırım ve üretimi teşvik etmek amacıyla, Resmi Gazete’de yayımlanan 7 Haziran 2024 tarihli ve 8639 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 8703 Gümrük Tarife Pozisyonu altında sınıflandırılan konvansiyonel (içten yanmalı) ve hibrit binek otomobillerinin Çin Halk Cumhuriyeti menşeli olanlarının ithalatında ‘İthalat değerinin %40’ı veya 7 bin dolar/adetin yüksek olanı uygulanır’ şeklinde ilave gümrük vergisi uygulanması kararlaştırılmıştır.”

Pazarın %10’una Hitap Ediyorlar

Türkiye’de kısa sürede yüksek satış rakamlarına ulaşan Çinli üreticiler, yılın ilk 5 ayında da yüksek satış rakamlarına ulaştılar. Toplamda neredeyse 40 bine yakın satış yapan ODMD’ye kayıtlı 11 marka, 375 bin adetlik otomobil pazarından %10 pay aldı. Çinli markaların toplam satışlarında aslan payı Chery’nin. Marka, ilk 5 ayda neredeyse 27 bin adetlik satış rakamına ulaşarak Çinli üreticiler arasında %67 pay aldı. Tek başına Türkiye otomobil pazarından %7’nin üzerinde pay aldı. Onu 9 bin 478 adetle MG ve bin adedi geçen BYD takip etti. Kalan diğer 8 marka ise binli satış rakamlarına bile ulaşamadı.

İlk Mesaj OSD’den Geldi

Uzak Doğulu üreticilerle rekabet tarafında Türkiye’deki lokal üreticiler uzun bir süredir önlem alınmasını bekliyordu. İlk mesaj Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) tarafından gelmişti. OSD Başkanı (TOFAŞ CEO’su) Cengiz Eroldu, ithal satış payının arttığına yönelik uyarılarda bulunurken, Çinli üreticilerin ek vergiye rağmen uygun fiyatlı otomobil sunmasına karşı ‘damping yapıyorlar’ yorumunda bulunmuştu. Elektrikli araç tebliği karşısında Eroldu, Çin’den ithal edilen otomobillerdeki artışa dikkat çekmişti. “Yalnızca elektrikli arabalara konulan uygulamalarla Çin ithalatının Türkiye’nin dış ticaret dengesine verdiği hasarı halletmek mümkün olmayacak. Çinlileri yatırım yapmaya davet ediyoruz. İthalatçılara bu ülkeyi bu kadar rahat bırakmamamız lazım. İhracatlarının da %75’i içten yanmalı. Herkes Çin deyince her taraf elektrikli zannediyor ancak öyle değil” diyerek ilk mesajı vermişti.

Karar Doğru Ama Geç Kaldıkça Sorunlar Büyüyor

Sürdürülebilir Hareketlilik Girişimi Yönetim Kurulu Başkanı ve eski Renault Group Türkiye CEO’su Hakan Doğu konuyla ilgili sosyal medya hesabından şu yorumu yaptı: “Çin bu sektörde oluşturmuş olduğu fazla kapasite ile tüm dünyaya ucuz araç satıyor. Elektrikli araçların satışının artışı ile iç piyasada daha az satılan içten yanmalı araçların kapasite fazlası problemi daha fazla olduğundan durumun daha da kötüleşmesi bekleniyor. Türkiye’nin kendi sanayisini korumak için alınan bu yeni karar bekleniyordu. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın ziyareti sonrası alınması ise diplomatik bir mesaj. Avrupa’ya yatırım yapan ve Türkiye’yi seçmeyen Çinli markaların ithal edilmeleriyle şu anki pazar paylarını korumaları pek mümkün değil. Araba açlığı ile kırılan yurdumuz insanı ise haklı olarak kızacak. Türkiye otomotiv pazarını ve sanayisini yapılandırmakta geç kaldıkça sorunlar büyüyor. Anlaşılan Türkiye Çinlilerin işi salladığını sonunda anlamış!

Çin’den ithal içten yanmalı araçlara gelen ilave %40 vergi eğer Türkiye’ye bir yatırım kararı olsaydı daha yumuşak geçilirdi ama maalesef böyle olmadı. Korumacılık son tüketiciye olumsuz yansıyan, uzun vadede ülkenin teknolojik olarak geri kalmasına yol açan bir olgudur, ama karar genel ülke çıkarları açısından olumludur. Bu kararlarla Çinliler samimiyet testine tabi tutulmaktadır. Eğer eş ortak olarak ticaret istiyorlarsa Türkiye’de gelip üretmeleri ve Türkiye’nin önerdiği dış ticaret açığını azaltacak önlemler almaları gerekir. Türkiye’nin otomotivde potansiyel iç pazar dışında satacak hikayesi kalmamıştır, işçilikler Doğu Avrupa’dan fazla, ülke ekonomisi son 5 yıldır istikrarda değildir. Pazarı 2 milyon üstüne çıkarıp herkese, gel şunu gel bunu yap dememiz ve bu bazda teşvik vererek otomotivde bu büyük değişim trenini kaçırmamız gerekiyor.”

Kaynak: HABER MERKEZİ