Mahkemelerde son sözü yapay zeka söyleyecek!

Araştırmacılar, yapay zekanın adalet sisteminde karar alıcı merci haline dönüşmesi için kolları sıvadı.

MIT’den bilim insanları, yaptıkları araştırmada insan hakimlerin sistematik olarak önyargılı olduğunu ortaya çıkardıktan sonra, teknolojinin duruşma öncesi kefalet kararlarını daha adil hale getirmek için kullanılabileceğini öne sürdü.

Ekip New York City’deki bir milyondan fazla davayı analiz etti ve yargıçların yüzde 20’sinin sanığın yaşına, ırkına veya sabıka geçmişine göre karar verdiğini tespit etti. Makale, yargıçların en az yüzde 32’sinin kararlarının, sanıkların belirli bir kefalet tutarını ödeyebilme yetenekleriyle tutarsız olduğunu ve davaya katılamama riskinin gerçek olduğunu tespit etti.

Bir sanık işlediği suçtan dolayı yargılanmadan önce, bir yargıç, bir kişinin mahkeme davası başlamadan önce dünyaya çıkmasına izin verilmesi gerekip gerekmediğini veya kaçma ihtimali olup olmadığını ve tutuklanması gerekip gerekmediğini belirlemek için bir duruşma öncesi duruşma düzenler.

Yargıçlar önyargılı karar veriyor

Birini serbest bırakmaya karar verirlerse, o kişinin serbest bırakılması için ödemesi gereken bir bedel belirlerler: kefalet!

Bir kişinin kefalet ücretinin ne kadar olacağına ve gözaltından çıkmasına izin verilip verilmeyeceğine nasıl karar verecekleri hakimin takdirine bağlıdır. Çalışmanın yazarı Profesör Ashesh Rambachan’a göre insan önyargısı tam da bu noktada devreye giriyor.

Quarterly Journal of Economics’te yayınlanan makale , New York City’de 2008’den 2013’e kadar daha önce açılan 1 milyon 460 bin 462 davayı taradı .

Yargıçların yüzde 20’sinin birinin ırkına, yaşına veya önceki geçmişine dayanarak önyargılı kararlar verdiğini ortaya çıkardı.

Bu, kefalet kararlarının yaklaşık yüzde 30’unda hataya yol açtı.

Bu, birinin hapisten çıkmasına izin verildiği ve kaçmaya çalıştığı anlamına gelebilir ya da kaçma riski olmayan birini gözaltında tutmaya karar verdikleri anlamına gelebilir.

Bu nedenle Profesör Rambachan, duruşma öncesi duruşmada hakimin karar verme sürecini değiştirecek veya geliştirecek bir algoritma kullanmanın kefalet sistemini daha adil hale getirebileceğini savunuyor.

Bunun, henüz mevcut olmayan, istenen sonuçlara doğru bir şekilde uyan bir algoritma oluşturmaya bağlı olacağını yazdı.

Yapay zekanın adalet sistemine girmesi uzak bir ihtimal gibi gelse de …

Bu kulağa çok uzak gelebilir ama yapay zeka yavaş yavaş dünya çapında mahkeme salonlarına giriyor. 2023’ün sonlarında İngiliz hükümeti, ChatGPT’nin hakimler tarafından hukuki kararlar yazmak için kullanılabileceğine karar verdi .

Aynı yılın başlarında, iki algoritma, avukatların sağlam bulduğu bir sözleşme taslağı hazırlayarak ve üzerinde anlaşmaya vararak yasal müzakereleri başarıyla taklit etti .

Kaynak: DERYA ÖZGÜR/ÖZEL HABER