Yüzde 15 olarak uygulanan KKM’de zorunlu karşılık oranının yüzde 25’e çıkarılması ne demek, Merkez Bankası Kur Korumalı Mevduatlara zorunlu karşılık oranını arttırarak ne demek istedi, piyasalarda nasıl bir etki yaratmak istiyor? Uzmanlara göre zorunlu karşılık oranındaki artış Merkez Bankası’nın KKM’yi bitirme planında kararlı olduğunu gösteriyor.
Merkez Bankası Kur Korumalı Mevduat hesaplarının cazibesini azaltmak için KKM’ye gelen zorunlu karşılık oranı yüzde 15’ten yüzde 25’e yükseltildi. Bugünkü Resmi Gazete’de yayınlanan Kur Korumalı Mevduat zorunlu karşılık oranı artışı piyasalarda nasıl bir etki yaratacak, Merkez Bankası Kur Korumalı Mevduat zorunlu karşılık oranını arttırma kararıyla ne demek istedi, piyasalara ne mesaj verdi.
Uzmanlara göre, Kur Korumalı Mevduat-KKM’ye getirilen yüzde 25’lik zorunlu karşılık oranının asıl amacı piyasadaki likiditeyi kısıtlamak ve KKM’ye olan ilgili azaltarak yatırımcıları TL bazlı mevduat hesaplarına yönlendirmek. Kısacası Merkez Bankası verdiği zorunlu karşılık artışı kararı ile KKM döneminin bitişi için yeni bir hamle yaptı. Merkez Bankası bütçe yüküne neden olan Kur Korumalı Mevduat’ları bir anda kapatmak yerine, piyasa enstrümanlarını kullanma kararı aldı. Gelin Merkez Bankası Kur Korumalı Mevduat zorunlu karşılık ne demek, KKM zorunlu karşılık artışı sonuçları ne olacak? piyasalar açısından değerlendirelim.
Bir bankacılık ürününe zorunlu karşılık oranı getirmek o ürünü bankalar için düşük karlı hale getirir. Bunun nedenini zorunlu karşılık ne demek? sorusuna cevap vererem başlayalım. Zorunlu karşılık oranı, bankaların mevduat hesaplarına karşılık Merkez Bankası’na aktarmak zorunda oldukları nakit demek. Bu tanımla KKM’de bankalar KKM hesapları üzerinden aldıkları mevduat miktarının yüzde 25’ini Merkez Bankası’na göndermek zorunda. Zorunlu karşılık oranı yeni bir düzenleme değil. Yıllardır uygulanan zorunlu karşılık oranı bankaları iflasa karşı koruyan bir sistem. Bankaların iflası yada mali darboğaza girmesi durumunda hem mevduat sahiplerini hem de bankaların ekonomik yapısını korumak amacıyla uygulanan bir sistem.
Para politikaları açısından ise bir sıkılaştırma yöntemi. Merkez Bankası, KKM’de zorunlu karşılık oranı getirerek bankaların elindeki likiditeyi azaltma yoluna gitmişti. Şimdi de yüzde 15 olan KKM zorunlu karşılık oranını yüzde 25’e çıkararak bu sıkılaştırmayı arttırıyor. Çünkü likidite bolluğu enflasyonu tetikleyen bir etken. Merkez Bankası Kur Korumalı Mevduat’ta zorunlu karşılık oranını arttırarak hem likidite sıkılaşması yaratıp enflasyonu dizginlemek istiyor hem de KKM’nin cazibesini bitererek hazine olan yükünü azaltmak istiyor.
KKM’nin daha az cazip bir ürün haline gelmesi yatırımcıları TL mevduat hesaplarına yönlendirecek. Aynı zamanda bankalar da KKM müşterilerini başka ürünlere yönlendirerek yada KKM’de verdiği mevduat faiz oranını düşürürek zorunlu karşılık ödemekten kaçmak istiyor. Merkez Bankası’nın faiz oranlarını arttırması TL mevduat faizlerini de arttıracağından yatırımcılar için öncelikli yatırım aracı KKM değil TL mevduatları olması hedefleniyor. Öte yandan TL mevduatlarda 6 aydan uzun vadeli ürünlerde zorunlu karşılık sıfırlanarak TL mevduatlar yüksek cazibeli bankacılık ürünlerine dönüştürülmüştü.
