İMO Adana Şube Başkanı Hıdır Çak: Deprem konutları hedefinin çok gerisinde kaldı

İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Adana Şube Başkanı Hıdır Çak, Marmara Depremi’nin 25. yılı dolayısıyla yaptığı açıklamada, depreme yönelik alınmayan tedbirlerin ve görmezden gelinen deprem gerçeğinin, can ve mal kayıplarının devam etmesine yol açtığını vurguladı.

Çak, 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen depremlerin, bu uyarıların dikkate alınmaması sonucu yaşanan en acı sonuçlardan biri olduğunu belirtti.

Son 11 yılda sadece 238 bin riskli yapı yenilendi

Çak, depreme hazırlık çalışmalarının en başında yapı stokunun iyileştirilmesinin geldiğini ifade ederek, Türkiye’deki yapı stokunun durumu hakkında belirsizliklerin hâkim olduğunu söyledi. Ülkede yaklaşık 20 milyon yapı bulunduğunu, bunların 6-7 milyonunun riskli yapı statüsünde olduğunu belirtti. Çak, TBMM’nin Kahramanmaraş depremleri sonrası kurduğu Araştırma Komisyonunun raporuna göre, son 11 yılda sadece 238 bin riskli yapının yenilendiğini ve bu rakamın oldukça yetersiz olduğunu belirtti.

Deprem konutları hedefinin çok gerisinde kaldı

İktidarın deprem konutlarıyla ilgili verdiği sözlerin gerisinde kaldığını belirten Çak, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 31 Mart 2023 tarihinde yaptığı açıklamada, 319 bini bir yıl içinde olmak üzere toplam 650 bin yeni konutun depremzedelere teslim edileceği sözünü verdiğini ancak Temmuz 2024 itibariyle TOKİ’nin verilerine göre 11 ilde tamamlanma aşamasına gelen konut sayısının yalnızca 38 bin 229 olduğunu, yani hedefin yalnızca yüzde 12’sine ulaşılabildiğini dile getirdi.

Yapı üretim sürecinde eksiklikler

Çak, yapı üretim sürecinde şantiye şefliği görevinin eksiksiz yerine getirilmesi gerektiğini vurguladı. Mevcut mevzuatın, şantiye şeflerine birden fazla projede görev alma şansı tanıdığını ve bunun büyük bir risk oluşturduğunu belirten Çak, şantiye şefliğinin 1500 m² üzeri tüm işlerde tam zamanlı olarak yapılmasının zorunlu hale getirilmesi gerektiğini ifade etti.

Yapı denetim sistemi değişmeli

Çak, 2001 yılında yürürlüğe giren Yapı Denetimi Hakkında Kanun ile denetim hizmetinin ticarileştirildiğini ve müteahhitlerin denetim şirketlerini belirlediği sistemin, yapı kalitesini tehlikeye attığını söyledi. 2019 yılında yürürlüğe giren e-dağıtım sistemiyle denetim sürecinde kısmi iyileştirmeler yapıldığını, ancak denetim görevi icra eden mühendislere yönelik şiddet olaylarının arttığını belirten Çak, bu konuda acilen önlem alınması gerektiğini vurguladı.

Yetkin mühendislik sistemi hayata geçirilmeli

İnşaat mühendisliği alanında yetkin mühendislik sisteminin hayata geçirilmesinin gerekliliğini ifade eden Çak, bu sistemin halkın can ve mal güvenliğini koruyacak yapı üretim süreçlerinin denetlenmesi açısından büyük önem taşıdığını belirtti.

Çak, yapı stokunun tespiti, yapı üretimi ve denetimi, kentsel dönüşüm ve mühendislik hizmetlerinin belgelendirilmesi konularında gerekli adımların bir an önce atılması gerektiğini belirtti. Çak, hayatını kaybeden vatandaşları saygıyla anarak, meslek odalarının bu sürece dahil edilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.

Kaynak: YUSUF YILDIZ/ ÖZEL HABER